Ao xoáy hay dòng nước rút - kẻ giết người nguy hiểm khi tắm biển

Ao xoáy hay dòng nước rút - kẻ giết người nguy hiểm
Mặt nước nơi có ao xoáy (hay dòng nước rút) thường lặng, ít sóng nên dễ làm cho bạn hiểu lầm đó là nơi an toàn. Bạn sẽ di chuyển sang tắm nơi đó thay vì tắm nơi có biển báo an toàn. Khi bạn bơi vào ao xoáy (dòng nước rút) ngay lập tức có thể bị cuốn trôi ra biển.

Bài này đề cập đến một vấn đề an toàn mà chúng ta cần quan tâm khi đi tắm biển.

Ao xoáy hay dòng nước rút

- Là một dòng nước mạnh chảy từ bờ hướng ra biển. Sóng đánh và đưa nước biển vào bờ, nhưng khi nước biển được liên tục đưa vào bờ thì chúng tập hợp lại thành một dòng đi ngược ra biển. Dòng nước biển đi từ bờ ra biển này được gọi là rip (hay rip current) mà tiếng Việt thường gọi là ao xoáy, hay dòng nước rút.

- Nơi có dòng nước rút là vùng nước lặng, hầu như không có sóng.

Tại sao ao xoáy - dòng nước rút nguy hiểm?

Ao xoáy hay dòng nước rút được xem là một trong những nguy hiểm hàng đầu trên bờ biển. Nó là nguyên nhân của hầu hết các trường hợp cứu nạn và chết đuối khi tắm biển.

Ao xoáy hay dòng nước rút được ví như một dòng sông nhỏ sẽ cuốn tất cả những gì rơi vào nó xa khỏi bờ và đưa thẳng ra biển. Vận tốc trung bình dòng chảy có thể thay đổi từ 0,5 m đến 1m/giây, khi đó không ai có khả năng bơi ngược nó để vào bờ. Có khi do những thay đổi đột ngột của sóng biển, vận tốc dòng nước rút có thể lên đến 2,5 m/giây, nhanh hơn cả vận tốc bơi của một vận động viên bơi lội Olympic! Dòng nước rút thường hẹp, có chiều ngang khoảng 1-3 m. Tuy nhiên, có khi dòng chảy rộng đến cả chục mét.
Ao xoáy (dòng nước rút) có thể gây nguy hiểm bất cứ lúc nào, không phải chỉ khi có sóng lớn. Khi sóng to thì vận tốc dòng nước rút cũng nhanh hơn gây nguy hiểm hơn cho người bơi. Tuy nhiên, khi đó thường ít có người xuống biển tắm vì e ngại sóng to. Vào những ngày sóng không lớn, trái lại, người ta thường chết đuối nhiều hơn vì có nhiều người xuống biển tắm. Khi thấy sóng không quá to người ta thường chủ quan và không quan tâm đến ao xoáy.
Ao xoáy có thể cực kỳ nguy hiểm vì nó kéo người biết bơi ra xa bờ làm cho người biết bơi kiệt sức khi cố bơi ngược dòng chảy, rồi chết đuối. Bên cạnh đó, sự hoảng loạn khiến người bơi không còn khả năng phán đoán chính xác.
Đối với người không biết bơi, ao xoáy có thể kéo người đó ra chỗ sâu hơn dù người đó đang đứng ở mực nước ngang hông. Khi đó người không biết bơi sẽ hoảng loạn và có thể chết đuối.

Mặt nước nơi có ao xoáy (dòng nước rút) thường lặng, ít sóng nên thường làm cho người ta hiểu lầm đó là nơi an toàn. Người ta sẽ di chuyển sang tắm nơi đó thay vì tắm nơi có biển báo an toàn. Khi người tắm biển bơi vào dòng chảy đó, ngay lập tức họ sẽ có thể bị cuốn trôi ra biển.

Trong hình trên đây, nơi có sóng bạc đầu là nơi dòng nước đi từ biển vào gần bờ. Nếu chúng ta tắm biển nơi có sóng bạc đầu (breaking waves) thì chúng ta sẽ được sóng đánh đưa vào bờ. Tuy nhiên nếu chúng ta di chuyển vào tắm chỗ lặng sóng (giữa hai mũi tên) là chúng ta rơi vào ao xoáy (dòng nước rút). Dòng sông nhỏ này sẽ lập tức kéo phăng chúng ta ra xa khỏi bờ và đưa thẳng chúng ta ra biển. Như vậy, vùng có sóng là vùng nước an toàn, còn vùng lặng sóng chính là vùng nguy hiểm.

Cách nhận dạng ao xoáy (dòng nước rút)

Trước khi xuống biển, bạn nên dành khoảng 5-10 phút để nhận dạng ao xoáy nhờ những đặc điểm sau đây:

· Có màu sậm hơn vì nơi đó nước sâu hơn.

· Có mặt nước lặng hơn, thường có sóng nhỏ hơn.

· Đôi khi có thể thấy các mảnh vỡ / bọt nước nổi trên mặt dòng chảy xa bờ và trôi ra biển.

Cách thoát khỏi ao xoáy (dòng nước rút)

Ao xoáy (hay dòng nước rút) không kéo người ta chìm xuống nước, chỉ kéo người bơi ra xa bờ và thường sẽ đưa người bơi vào vùng có sóng bạc đầu (breaking waves) và sóng sẽ đưa người đó lại vào bờ.

Lời khuyên của chuyên gia khi chúng ta bị rơi vào ao xoáy (dòng nước rút):

- Bình tĩnh, không hoảng loạn.

- Tuyệt đối không được cố bơi ngược dòng chảy để vào bờ.

- Đối với người bơi giỏi. Nếu bạn tự tin, hãy bơi song song với bờ biển, thường sẽ hướng đến chỗ có sóng bạc đầu và nhờ sóng đưa bạn vào bờ.

 - Đối với người bơi yếu:

+ Bất cứ khi nào bạn thấy không thể chạm bờ biển / đuối sức, hãy giơ tay lên ra hiệu trợ giúp, bình tĩnh, thả nổi để giữ sức.

+ Nếu dòng chảy yếu đi, cố gắng bơi song song với bờ biển để đến chỗ có sóng bạc đầu nhờ sóng đưa bạn vào bờ. Một lần nữa, nếu thấy không thể chạm bờ biển / đuối sức, hãy giơ tay lên ra hiệu trợ giúp, bình tĩnh, thả nổi để giữ sức.

- Nên tắm biển ở những bờ biển có lực lượng cứu hộ chuyên nghiệp và bơi ở vùng an toàn, cần quan sát các chỉ báo an toàn và nếu cần thì nên trao đổi với nhân viên cứu hộ để biết đặc điểm bờ biển mà bạn sắp xuống tắm.

- Cần biết bơi và không nên bơi một mình. Nếu bạn không chắc thì không nên xuống biển tắm.

Tóm lại, trước khi tắm biển, chúng ta cần tìm hiểu đặc điểm và độ an toàn của bãi biển mà chúng ta sắp xuống tắm. Chúng ta cần dành vài phút để nhận dạng ao xoáy (dòng nước rút ) và không nên bơi gần những vùng đó, luôn nhớ là vùng bờ biển lặng sóng không có nghĩa là nơi đó an toàn. Khi chẳng may rơi vào ao xoáy, chúng ta cần bình tĩnh, tìm cách thoát ra khỏi dòng chảy đó bằng cách bơi song song với bờ biển / bơi vuông góc với dòng chảy để vào vùng có sóng bạc đầu để nhờ sóng đưa chúng ta vào bờ. Tuyệt đối không nên bơi ngược dòng chảy

Chúng ta hãy cùng nhau phổ biến kiến thức về ao xoáy (dòng nước rút) này đến các cha mẹ trẻ, đến mọi người để giúp các con chúng ta tắm biển một cách an toàn.